Cách Nuôi Gà Đá Cựa Sắt A-Z: Bí Quyết Chọn Giống, Vô Nghệ & Luyện Tập Từ Sư Kê

Cách nuôi gà đá cựa sắt thành công đòi hỏi một quy trình khắt khe từ chọn giống lanh lẹ, chế độ dinh dưỡng “siết mỡ tăng cơ”, và kỹ thuật “om bóp” (vô nghệ, dầm cẳng) chuyên biệt để tăng tốc độ và khả năng chịu đòn. Khác với gà đòn cần sức bền, gà cựa sắt cần tốc độ và sự nhanh nhẹn để kết liễu trận đấu trong chớp nhoáng.

Trong bài viết này, tôi sẽ chia sẻ toàn bộ quy trình 4 giai đoạn mà tôi đã đúc kết để luyện một con gà cựa sắt từ lúc chọn trứng đến khi ra trường.

Tại Sao Phải Nuôi Gà Cựa Sắt Khác Gà Đòn?

Trước khi đi vào kỹ thuật, bạn bắt buộc phải hiểu rõ sự khác biệt căn bản này. Nếu bạn dùng kỹ thuật nuôi gà đòn (vỗ cho to xương, nhiều thịt) để áp dụng cho gà cựa sắt, bạn sẽ nhận về một con gà chậm chạp, trở thành “bị thịt” cho đối thủ tha hồ “đâm”.

• Gà Cựa (Miền Nam): Thường là gà lai với gà rừng, gà Mã Lai, Thái Lan. Thân mình nhẹ nhàng, xoay trở nhanh, bộ lông dày. Vũ khí chính là cặp cựa sắc nhọn, trận đấu thường kết thúc rất nhanh. Kỹ thuật nuôi tập trung vào tốc độ.
• Gà Đòn (Miền Bắc, Miền Trung): Gà to xương, nhiều thịt, lông thưa, da đỏ au. Vũ khí chính là đòn đá (sức mạnh) chứ không phải cựa. Trận đấu kéo dài 5-7 tiếng là bình thường, đòi hỏi sức bền và sự lỳ đòn.

Lời khuyên của tôi: Đã xác định nuôi gà đá cựa sắt, bạn phải quên ngay tư duy “vỗ béo” và tập trung vào quy trình “luyện kim” dưới đây.

Giai Đoạn 1: Nghệ Thuật Chọn Giống Gà Đá Cựa Sắt

Cổ nhân có câu “Chó giống cha, gà giống mẹ”. Trong việc đúc gà, vai trò của con mái chiếm đến 90% sự thành bại. Một con gà cha dù thắng trận lẫy lừng nhưng nếu cản với mái “chạ” (gà lai) thì bầy con cũng vứt đi.

Chọn Gà Mái (Nguồn Gốc)

Đây là bước quan trọng nhất, đừng bao giờ tiếc tiền khi tìm mái gốc. Kinh nghiệm của tôi là tìm những con mái hội tụ đủ các yếu tố:

• Rặt giống: Phải là mái nòi nổi danh nhiều đời, không lai tạp.
• Lỳ đòn: Tìm những dòng mái có tiếng là “lì đòn”, chịu đòn tốt.
• Ngoại hình: Thân mình phải bầu bĩnh, vai nở và hông rộng. Đây là tướng của gà mái đẻ tốt, con khỏe.

Chọn Gà Trống (Để “Cản” Mái)

Gà trống sẽ di truyền “tinh thần” và “đòn thế” cho bầy con. Khi đã có mái tốt, hãy tìm trống hội đủ:

• Không trùng huyết: Tuyệt đối không cản gà chung huyết thống.
• Có thành tích: Ưu tiên trống đã từng thắng trận, đang sung sức (thường là trên 2 năm tuổi).
• Vóc dáng to: Cha to xương thì con mới có vóc dáng tốt.

Lựa Gà Con (Chọn Lọc Qua 3 Đợt)

Trong một bầy gà con, không phải con nào cũng tốt. Bạn phải chấp nhận loại bỏ những con không đạt chuẩn. Nuôi xô bồ chỉ tốn lúa và mất thời gian.

• Đợt 1 (Lúc gà 2 tháng tuổi): Đây là lúc vảy chân đã nổi rõ. Hãy bắt đầu xem vảy. Những con có vảy tốt như Án Thiên, Tam Tài, Huyền Châm, Vảy Qui… thì giữ lại. Những con có vảy xấu (vảy nát, gối nát, khai hậu…) phải loại bỏ ngay.
• Đợt 2 (Lúc gà 7 tháng tuổi): Gà bắt đầu gáy và “biết ve mái”. Đây là lúc xổ thử lần đầu (nhớ bịt cựa bằng giẻ) và tiến hành “lắc tích” (cắt bỏ phần tích thừa để khi đá không bị đối thủ cắn).
• Đợt 3 (Lúc gà 9 tháng tuổi): Vết thương lắc tích đã lành. Bạn xổ lần hai với một con gà có kinh nghiệm hơn (nhưng vẫn phải bịt cựa) để xem đòn thế, tốc độ và sự lanh lẹ. Con nào đạt yêu cầu mới được giữ lại để bước vào chế độ “biệt dưỡng”.

Giai Đoạn 2: Chế Độ Dinh Dưỡng “Siết Cơ” Cho Gà Cựa Sắt

Đây là kỹ thuật phân biệt rõ nhất giữa gà cựa và gà đòn. Gà cựa sắt cần một chế độ ăn “siết mỡ, tăng cơ” để giữ được thân hình nhẹ nhàng, thanh thoát.

Thức Ăn Chính (Lúa)

Thực phẩm chính của gà nòi là lúa. Nhưng không phải lúa nào cũng được. Tôi khuyên bạn nên tìm mua lúa, gút (sàng lọc) lấy những hạt chắc, mẩy. Gà ăn hạt lép sẽ bị xốp ruột, không đủ chất.

Nguyên tắc cho ăn: Không bao giờ để máng lúa trong bội cả ngày. Cho gà ăn 2 bữa chính (sáng sớm và chiều mát). Cho ăn một lượng vừa đủ, khi gà vừa no là cất máng đi. Làm vậy gà mới quý trọng thức ăn, ăn no trong một lần, không ăn vặt.

Thức Ăn Bổ Sung (Mồi)

Để tăng protein và sự sung mãn (hăng), bạn cần bổ sung mồi:

• Gà tơ (dưới 1 năm): Cho ăn thêm trùn, dế, thằn lằn, nhái bén.
• Gà chiến (sắp đá): Bổ sung thịt bò, tép, bột cá.
• Lưu ý quan trọng: Phải ngưng tất cả các loại mồi tanh (cá, thịt) ít nhất 1-2 tuần trước khi ra trường. Nếu không, khi đá, thịt gà sẽ có mùi tanh, khiến gà mau mất sức và khó hồi phục nếu bị thương.

Vitamin và Khoáng Chất

Để gà có khung xương cứng cáp, đặc biệt là cựa và móng, bạn cần bổ sung khoáng và vitamin. Trong chế độ ăn, tôi thường thêm vitamin A, D, E (giúp hấp thụ Canxi và Phốt pho) và đặc biệt là Vitamin K (giúp cầm máu, chống xuất huyết khi bị cựa đâm).

Giai Đoạn 3: Kỹ Thuật Luyện Tập (Om, Bóp, Tắm, Phơi)

Đây là phần “luyện kim” mà tôi đã nói ở đầu bài. Gà có tố chất mà không luyện tập cũng chỉ là gà thịt. Giai đoạn này quyết định 80% tốc độ và sự lỳ đòn của chiến kê.

Quần Sương (Tắm Sương)

Vào khoảng 4-5 giờ sáng, khi sương đêm còn đẫm, bạn bồng gà ra bãi cỏ hoặc sân sạch. Thả gà đi lại tự do. Đây là cách tập thể dục tốt nhất, giúp gà hít thở khí trời trong sạch, làm gân cốt nở nang và tinh thần sảng khoái.

Lưu ý: Phải giám sát chặt chẽ. Nếu gà lỡ “đạp mái” (giao phối) là mất hết sức, coi như bỏ. Cũng không để gà đá bậy với gà khác, lỡ bị thương thì uổng công.

Dầm Cẳng (Tắm Chân)

Sau khi quần sương, bạn tiến hành “dầm cẳng” để da thịt rắn chắc, chân cứng cáp. Cách làm của các sư kê thường là:

• Dùng rượu thuốc (loại rượu ngâm dùng cho người học võ).
• Hoặc dùng nước tiểu của trẻ con, ngâm với nghệ già đâm nhuyễn và muối hột.

Cho gà đứng vào một cái siêu (hoặc xô nhỏ), đổ thuốc vào ngập đến đầu gối gà. Giữ gà đứng yên trong đó khoảng 15-30 phút.

Vô Nghệ (Om Bóp)

Đây là công đoạn quan trọng nhất để giúp gà lỳ đòn. “Vô nghệ” (vào nghệ) giúp da gà dày lên, thịt săn lại, tăng khả năng chịu đựng khi trúng đòn, và cũng giúp vết thương (nếu có) mau lành hơn.

Bạn có thể dùng nghệ giã nát trộn phèn chua, hoặc dùng các bài thuốc om bóp bí truyền, xoa bóp kỹ vào các phần da thịt lộ ra như cổ, đùi, hông, nách… (tránh mắt và các vết thương hở).

Giai Đoạn 4: Xổ Gà và Chuẩn Bị Ra Trường

Khi gà đã qua các giai đoạn trên và đạt độ “sung” (mặt đỏ, gáy gắt, lấc cấc, miệng túc mái), bạn cần cho gà xổ để tập luyện.

• Xổ gà: Là cho gà đá tập với một con gà “cùng chang” (cùng hạng). Bắt buộc phải bịt cựa bằng lá chuối khô và giẻ rách thật kỹ để tránh gây thương tích. Xổ gà giúp gà quen đòn, tăng thể lực và bộc lộ các thế đá hay (đá mé, đá sỏ, đá xạ…).
• Nuôi riêng (Biệt dưỡng): Gà đã vào chế độ đá thì phải nhốt riêng hoàn toàn, tuyệt đối không cho thấy mái hoặc đạp mái. Con gà đá cựa sắt hay nhất là con gà đang “sung” vì thèm mái.
• Trước khi đá: Phải cho gà nhịn đói vài tiếng để bầu diều tiêu hết thức ăn. Nếu bầu diều còn căng mà bị cựa đâm vào thì “khai vựa lúa”, cầm chắc cái chết.

Lời Khuyên Chuyên Gia: Đá Gà Là Thú Vui, Đừng Biến Thành Cờ Bạc

Với tư cách là Tạ Anh, tôi muốn nhấn mạnh rằng, nuôi gà nòi là một thú vui dân gian, một nghệ thuật đã có từ lâu đời. Nó thể hiện sự kỳ công, kiên nhẫn của người nuôi.

Tuy nhiên, hiện nay nhiều người đã biến thú vui này thành trò cá cược, đỏ đen. Việc đá gà cựa sắt (hay tệ hơn là cựa dao) cố tình giết chết “chiến kê” càng nhanh càng tốt là một thú chơi độc ác, đi ngược lại tinh thần thượng võ của ông cha ta.

Kinh nghiệm của tôi là, hãy trân trọng công sức của mình. Đá gà là để chiêm ngưỡng đòn thế, tài năng của con gà, chứ không phải một ván bạc sát phạt. Đừng tin vào những phương pháp mê tín như ấp trứng trên ổ rắn hổ mang. Gà cha mẹ tốt, cộng với kỹ thuật chăm sóc khoa học, đó mới là con đường đúng đắn để tạo ra một chiến kê thực thụ.

Câu Hỏi Thường Gặp (FAQ)

1. Làm sao để gà đá cựa sắt lỳ đòn hơn?
Sự lỳ đòn đến từ 2 yếu tố: Giống (phải chọn từ mái gốc lỳ đòn) và Kỹ thuật (phải “vô nghệ” và “dầm cẳng” thường xuyên, đúng cách để da dày và thịt săn chắc).

2. Gà cựa sắt và gà đòn khác nhau thế nào?
Gà cựa sắt (phổ biến ở miền Nam) nhỏ con, nhanh nhẹn, dùng cựa để kết liễu trận đấu nhanh. Gà đòn (phổ biến miền Bắc/Trung) to con, lỳ đòn, dùng sức mạnh và sự bền bỉ để thi đấu kéo dài.

3. Gà bị “bể” (thua chạy) rồi nuôi lại đá được không?
Rất khó. Gà đã “bể” về tinh thần (tâm lý) thì không còn dữ nữa, ra trận nghe tiếng động mạnh cũng dễ hoảng sợ. Tuy nhiên, nếu là “gà rót” (thua do mất sức nhưng chưa “bể”) mà gặp sư kê giỏi chăm sóc lại thì vẫn có thể lập kỳ công.